Minister Sander Dekker voor Rechtsbescherming stelt eindelijk een onderzoek naar misstanden in oude adoptiezaken uit het buitenland. Hij wil onderzoeken in welke mate overheidsfunctionarissen betrokken waren bij de mogelijke misstanden. Er zijn vermoedens dat ze een oogje dichtknepen of zelfs actief betrokken waren. Defence for Children waardeert het feit dat de minister niet langer wijst naar de verantwoordelijkheid van zendende landen, maar ook bereid is de hand in eigen boezem te steken.

Iara de Witte van Defence for Children: “We zijn blij zijn met deze erkenning. Het is goed dat de overheid eindelijk naar deze geadopteerden luistert. Het is de hoogste tijd dat serieus wordt onderzocht wat er is misgegaan bij deze adopties. De Nederlandse overheid is eindverantwoordelijke in het adoptiestelsel. De overheid laat nu zien dat ze verantwoordelijkheid wil nemen voor mogelijke misstanden van enkele decennia terug.”

Aanwijzingen van onrechtmatigheden

In het geval van de illegale adopties uit Brazilië zijn er aanwijzingen dat er Nederlandse ambtenaren bij betrokken waren. Wat betreft de adopties uit de andere landen, hoewel in die gevallen een officiële adoptieprocedure is gevolgd, zijn er ook aanwijzingen dat er sprake was van onrechtmatigheden en dat de overheid hiervan wist.

Wensouders halen kind illegaal uit Brazilië

Directe aanleiding is een “adoptiezaak” uit Brazilië. Omdat een adoptie via de officiële weg te lang zou gaan duren, besloten twee wensouders in 1980 om buiten de  officiële kanalen om een kind in hun gezin op te nemen. De vader van de wensmoeder heeft het stel indertijd in contact gebracht met zijn collega: een Nederlandse jurist die werkzaam was op het Nederlandse consulaat in São Paulo. Deze man zou het stel behulpzaam kunnen zijn als bemiddelaar.

Onderzoek naar strafbare feiten begin jaren 80

Deze zaak staat niet op zichzelf. Op dezelfde wijze zijn 42 Braziliaanse kinderen naar NL gekomen. De politie heeft begin jaren 80 onderzoek gedaan. Daaruit bleek ook dat mogelijk in 42 gevallen de wensouders strafbaar hadden gehandeld. Toch heeft het OM destijds alle zaken geseponeerd. Mogelijkerwijs hebben Nederlandse ambtenaren zelfs geprobeerd om hun betrokkenheid buiten het politieonderzoek te houden.

Breed onderzoek naar meerdere herkomstlanden

Het onderzoek richt zich in eerste instantie op adopties uit Brazilië tussen 1967 en 1998. Maar ook adopties uit landen als Colombia, Indonesië, Sri Lanka en Bangladesh worden bekeken. Hoewel het hier in tegenstelling tot bovengenoemde zaak om werkelijke adopties ging waarvoor een procedure is gevolgd, zijn er ook in deze zaken aanwijzingen dat er sprake is van misstanden. De verwachting is dat de commissie komend voorjaar aan het werk gaat en zeker een jaar nodig heeft voor dit onderzoek.

Meer informatie

Leer meer over de Braziliaanse zaak
Lees hoe het Hooggerechtshof oordeelde in de Braziliaanse zaak
Lees meer over het recht op identiteit