Nationaal Rapporteur: gecoördineerde aanpak seksueel geweld tegen kinderen ontbreekt
Op 21 november heeft de Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen, Herman Bolhaar, de Slachtoffermonitor seksueel geweld tegen kinderen 2017-2018 gepubliceerd. De monitor brengt minderjarige slachtoffers van seksueel geweld in beeld en welke route zij doorlopen op weg naar professionele hulpverlening. Een groot knelpunt dat naar voren komt, is dat een gecoördineerde aanpak van seksueel geweld tegen kinderen ontbreekt. Bolhaar roept onder meer op tot het in beeld brengen van de aanpak van verschillende vormen van seksueel geweld tegen kinderen, de prevalentie van slachtofferschap van seksueel geweld onder kinderen die jonger dan twaalf jaar oud zijn en in hoeverre geboden hulp effectief is. Defence for Children herkent de signalen uit het monitor roept de regering op om tijdig de passende hulp te bieden die juist deze groep extra kwetsbare kinderen zo nodig heeft.
Aanpak van seksueel geweld
Alhoewel in het huidige kabinet de aanpak van seksueel geweld tegen kinderen prioriteit heeft, is het nog onduidelijk wat hiervan terug is te zien in de praktijk. Enerzijds zijn volgens de Nationaal Rapporteur verschillende programma’s en initiatieven opgezet die aandacht vragen voor specifieke vormen van seksueel geweld tegen kinderen. Anderzijds ontbreekt de samenhang en coördinatie voor de gehele aanpak. Bepaalde groepen slachtoffers, waaronder slachtoffers van online seksueel geweld ontvangen hierdoor te weinig aandacht. Kinderen die te maken krijgen met online seksueel geweld en seksueel geweld gepleegd door leeftijdsgenoten vallen grotendeels buiten de beleidsplannen. Bolhaar: “Hoe de aanpak samenhangt met andere beleidsprogramma’s is niet duidelijk. Seksueel geweld kent vele verschijningsvormen. Maar de gemene deler, het recht op veiligheid en een gezonde ontwikkeling van kinderen, wordt geschaad. Als we daar iets aan willen doen, moet inzichtelijk worden wat er al gebeurt en wat er nog mist. Daarbij mogen wij geen kinderen over het hoofd zien.”
De rijksoverheid vraagt met haar programma ‘Geweld Hoort Nergens Thuis’ aan gemeenten speciale aandacht voor seksueel geweld. Echter, uit de Slachtoffermonitor blijkt dat de helft van de regio’s nog niks met dit thema doet. De Nationaal Rapporteur pleit voor een gecoördineerde aanpak en eveneens het monitoren hiervan.
Beeld hulp voor slachtoffers seksueel geweld verre van compleet
Volgens de Nationaal Rapporteur is het beeld hoeveel kinderen hulp krijgen voor seksueel geweld verre van compleet. Uit de Slachtoffermonitor blijkt dat er geen zicht is op slachtoffers van seksueel geweld onder kinderen jonger dan twaalf jaar. Seksueel geweld bij deze jonge groep komt weinig aan het licht. Defence for Children vindt het zorgelijk dat die groep kinderen niet voldoende in beeld zijn. Het is belangrijk om deze groep hele jonge slachtoffers in beeld te krijgen, omdat die juist extra kwetsbaar zijn. Bolhaar pleit ervoor om de mogelijkheden te verkennen om door middel van prevalentiestudies deze groep kinderen in beeld te krijgen.
Daarnaast wordt gerapporteerd dat het registratiesysteem van Veilig Thuis nog niet voldoende betrouwbaar is. Een knelpunt dat ook meerdere malen is aangekaart in het Jaarbericht Kinderrechten van Defence for Children en Unicef. Voor een goede preventie en aanpak van seksueel geweld tegen kinderen is het van belang om te beschikken over landelijke data die trends en ontwikkelingen kunnen tonen en daarmee zicht geven op de effectiviteit van de aanpak voor kinderen.
Toegang tot passende hulp
Het aantal kinderen dat bij de Raad voor de Kinderbescherming in beeld is vanwege seksueel geweld, is wel duidelijk. Een deel van deze kinderen kampt met meerdere problemen. Zorgelijk is dat in 15 procent van de gevallen waarin een kinderbeschermingsmaatregel werd opgelegd, passende hulp niet tijdig op gang kwam. Bovendien volgen vaak, wanneer hulp wel op gang kwam, meerdere trajecten in korte tijd. Volgens de Nationaal Rapporteur roept dit de vraag op of de maatregelen wel effectief uitgevoerd worden.
Defence for Children herkent het signaal dat slachtoffers van seksueel geweld niet altijd tijdig de juiste specialistische zorg krijgen. Nederland heeft met de ondertekening van het VN-Kinderrechtenverdrag zich ertoe verplicht om zich tot het uiterste in te spannen om kinderen te beschermen tegen seksueel geweld. Defence for Children roept de regering op zich hieraan te houden.