De Raad voor Strafrechttoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) heeft vandaag haar advies 'Bezinning op Interlandelijke Adoptie' uitgebracht waarin gesteld wordt dat interlandelijke adoptie niet het beste middel is om kinderen te beschermen. Zij doet een beroep op de Nederlandse overheid om de focus te verleggen en deze kinderen te beschermen door het ondersteunen van de opbouw en uitbouw van het jeugdbeschermingssysteem in het land van herkomst. Dit ideale scenario noemt de RSJ 'Gezin in land van herkomst'. Defence for Children - ECPAT verwelkomt het RSJ rapport en herkent de geïdentificeerde knelpunten bij adoptie. Met name de invloed van financiële prikkels op adoptie en de problemen rond het toepassen van het subsidiariteitsbeginsel.

Het subsidiariteitsbeginsel van het VN-Kinderrechtenverdrag schrijft voor dat Interlandelijke adoptie alleen kan worden overwogen 'indien het kind niet in een pleeg- of adoptiegezin kan worden geplaatst en op geen enkele passende wijze kan worden verzorgd in het land van zijn of haar herkomst (art 21b)'. Met het 'Gezin in land van herkomst' voorstel van de RSJ wordt het subsidiariteitsbeginsel strikter toegepast omdat het terechte vraagtekens stelt bij de mate waarin nu naar alternatieven binnen het gezin of een pleeggezin wordt gekeken. Een passend alternatief voor adoptie zou in het eigen land gezocht moeten worden, zoals ook in geval van Nederlandse kinderen. Voor Nederlandse kinderen die niet in een eigen gezin opgroeien én niet opgevangen kunnen worden in een pleeggezin zoekt de overheid binnen onze landsgrenzen naar oplossingen in plaats van dat zij worden aangeboden voor buitenlandse adoptie.

De RSJ adviseert verder om de samenwerking met landen waarin grote specifieke knelpunten spelen direct te beëindigen. Het gaat om China (toezicht door CA en vergunninghouders niet mogelijk), de VS (schendt intentie van verdragsbepaling m.b.t. het subsidiariteitsbeginsel en de vrijelijk gegeven toestemming) en EU-landen van herkomst (subsidiariteitsbeginsel). Voor Defence for Children – ECPAT horen ook Afrikaanse staten op dit lijstje omdat er onvoldoende zicht is of er in deze landen een effectief adoptiesysteem mogelijk is. Met de RSJ kijken wij uit naar een beleidskeuze van de minister op korte termijn.

Daarnaast is Defence for Children – ECPAT ook bezorgd over de invloed van financiële prikkels binnen de adoptieprocedure. Defence for Children-ECPAT vraagt onder meer hierom al langere tijd om strafbaarstelling van de verkoop van kinderen. Op dit moment is het in Nederland niet strafbaar om een kind te kopen.

Meer informatie

Rapport 'Bezinning op Interlandelijke Adoptie' d.d. 2 november 2016