Sinds de moord op George Floyd in de Verenigde Staten zijn er wereldwijd, ook in Nederland, protesten tegen racisme en discriminatie. Hoewel er momenteel veel aandacht is voor dit onderwerp, gaat de discussie amper over de invloed van racisme en discriminatie op kinderen. Daarom vond op 7 oktober 2020 een expertmeeting plaats over racisme en kinderrechten in Nederland. De meeting werd georganiseerd door het Kinderrechtencollectief, waarvan Defence for Children deel uitmaakt, de Rutu Foundation en stadsdeel Amsterdam Zuidoost.

Stem van kinderen centraal

Het Kinderrechtencollectief en de Rutu Foundation hebben per leefdomein, waaronder onderwijs en jeugdhulp, in kaart gebracht wat bekend is over racisme jegens kinderen. Die inzichten zijn met input van kinderen naast het VN-Kinderrechtenverdrag en de aanbevelingen van het VN-Kinderrechtencomité gelegd en verwerkt in een discussiepaper. Tijdens deze bijeenkomst delen experts aan de hand van deze discussiepaper ervaringen en informatie om de paper vanuit praktijkervaringen te versterken. Stadsdeelvoorzitter Tanja Jadnanansing maakt zich sterk voor participatie van kinderen bij dit onderwerp en onderstreept het belang dat de stem van kinderen is meegenomen in de paper. De kindercommissie uit haar stadsdeel Amsterdam Zuidoost, willen racisme en discriminatie aanpakken. Tanja geeft aan dat kinderen meer weten dan volwassenen zich realiseren en dat ze juist betrokken moeten worden bij onderwerpen die hen aangaan, zoals racisme en discriminatie. Oud-voorzitter van de Kindercommissie Nikki (10 jaar) bewijst dat, door samen met Erben Oosting (19 jaar), bestuurder Nationale Jeugdraad (NJR), deze middag te leiden.

Erken institutioneel racisme

In de groep onderwijs kwam naar voren dat racisme op meerdere niveaus speelt maar dat het vaak subtiel is en daarom moeilijk aan te pakken. Er moet erkenning komen dat er sprake is van institutioneel racisme en dit moet expliciet worden benoemd. Kennis over racisme, discriminatie en de bijbehorende verplichtingen die voortvloeien uit de mensenrechtenverdragen, ontbreken in het curriculum en op de lerarenopleidingen. Dit moet een verplicht onderdeel worden van het lespakket, ook op de PABO’s zodat toekomstige docenten deze bagage wel hebben. De klachtmechanismen moeten toegankelijker worden. Slachtoffers weten vaak niet dat zij een klacht kunnen indienen en ervaren het als iets ‘wat er gewoon bij hoort’ als je tot een minderheid behoort. Tenslotte zouden goede voorbeelden zoals de Taalvriendelijke Scholen gedeeld moeten worden.

Voorlichting over racisme en discriminatie aan professionals 

Over de jeugdzorg bevestigen experts dat klachten van kinderen over racisme vaak geschaard worden onder andere domeinen, omdat het racisme dat kinderen ondervinden vaak gepaard gaat met andere problemen. Hierdoor is het onduidelijk hoe vaak kinderen een melding doen over racisme en discriminatie. Ook stelt Maartje Schulte, juridisch adviseur Jeugdrecht bij Defence for Children, dat een eerste belangrijke stap kan zijn docenten en jeugdzorgmedewerkers voor te lichten over racisme en discriminatie die kinderen kunnen ervaren binnen de jeugdzorg en in pleeggezinnen. Uit beide groepen kwam sterk naar voren dat er veel informatie mist over de ervaringen van kinderen, zeker ook uit het Caribisch deel van het Koninkrijk. Het Kinderrechtencollectief en Rutu Foundation vullen de paper aan met de nieuwe inzichten uit deze bijeenkomst om vervolgens aanbevelingen te geven aan de Nederlandse overheid. Wanneer dit gereed is, wordt de paper ook online gepubliceerd. 

Meer informatie

• Kindercommissie stadsdeel Amsterdam Zuidoost 
• Klik voor meer informatie over het Kinderrechtencollectief
• Klik hier voor de Rutu Foundation

Fotocredits: fotograaf Paco Núñez