Scroll down
Ver voordat de Verenigde Naties in 1989 het Kinderrechtenverdrag aannamen, werd er internationaal gediscussieerd over kinderrechten. De ellende die kinderen tijdens de Eerste Wereldoorlog meemaakten, was daarvoor de aanleiding. De Volkenbond, voorloper van de Verenigde Naties, schreef in 1924 in Genève het eerste officiële kinderrechtendocument: de Verklaring van de Rechten van het Kind. Deze verklaring benoemde onder meer het recht op voedsel en gezondheidszorg en het recht op bescherming tegen uitbuiting.
Ook tijdens de Tweede Wereldoorlog hadden veel kinderen het zwaar. Ze stierven van honger, werden gedood in de bombardementen of vermoord in concentratiekampen. Van de kinderen die overleefden, raakten velen verweesd of ontheemd. In 1948 kwam bij de Verenigde Naties de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens tot stand. In 1959 volgde de Verklaring van de Rechten van het Kind. Deze Verklaring – op 20 november 1959 aanvaard door de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties – bevat tien beginselen voor kinderrechten:
1. non-discriminatie: alle rechten gelden voor alle kinderen;
2. kinderen hebben recht op bijzondere bescherming om zich te kunnen ontwikkelen;
3. ieder kind heeft recht op een naam en nationaliteit;
4. ieder kind heeft recht op sociale zekerheid en gezondheidszorg, waaronder prenatale zorg;
5. kinderen met een handicap hebben recht op bijzondere zorg;
6. ieder kind heeft recht op liefde, begrip en ouderlijke zorg;
7. ieder kind heeft recht op onderwijs;
8. kinderen hebben prioritair recht op hulp;
9. ieder kind heeft recht op bescherming tegen mishandeling, uitbuiting en kinderarbeid;
10. ieder kind heeft recht op een opvoeding tot begrip en verdraagzaamheid, vrede en vriendschap.
Een Verklaring van de Verenigde Naties is niet juridisch bindend. Dat betekent dat een land niet kan worden aangesproken als het zich niet aan de Verklaring houdt. In 1978 ontstond daarom bij de Verenigde Naties het idee om de rechten van kinderen in een bindend Verdrag vast te leggen. Het duurde nog tot 20 november 1989 tot de lidstaten de verdragstekst unaniem aanvaardden. Precies dertig jaar na de Verklaring van de Rechten van het Kind was het Verdrag inzake de Rechten van het Kind een feit. Nederland nam in 1990 de eerste belangrijke vervolgstap door het VN-Kinderrechtenverdrag te ondertekenen. In 1995 heeft Nederland het Kinderrechtenverdrag geratificeerd. Sindsdien is Nederland dus verplicht zich aan het Kinderrechtenverdrag te houden.
Inmiddels is het VN-Kinderrechtenverdrag door 196 landen geratificeerd, alleen de Verenigde Staten heeft dat nog niet gedaan. Daarmee is het Kinderrechtenverdrag het meest geratificeerde mensenrechtenverdrag ter wereld. Het VN-Kinderrechtenverdrag heeft in zijn korte bestaan veel bekendheid verworven en ervoor gezorgd dat er aandacht is voor kinderrechten en dat ze serieus worden genomen.
Het Verdrag is uitgebreid met drie Facultatieve Protocollen, die op specifieke thema’s een uitbreiding zijn van het VN-Kinderrechtenverdrag. Daarnaast publiceert het Comité voor de Rechten van het Kind regelmatig algemene commentaren, zogenaamde General Comments, waarin uitleg wordt gegeven over de manier waarop de artikelen uit het Verdrag moeten worden geïnterpreteerd.