Ruim vier jaar na de inwerkingtreding van de definitieve regeling van het Kinderpardon is het glashelder dat de regeling voor kinderen die in Nederland geworteld zijn geen oplossing vormt. Om de rechten van gewortelde kinderen daadwerkelijk te kunnen beschermen, moet het belang van het kind verankerd worden in de Vreemdelingenwet. Dat concluderen Martin Vegter en Machteld van Werven, juristen Kinderrechten & Migratie bij Defence for Children, in het artikel 'Terug bij af. Staatssecretaris en Afdeling reduceren Kinderpardon tot dode letter'. Dit artikel is eerder verschenen in het tijdschrift Asiel en Migrantenrecht.

Meewerkcriterium = buitenschuldbeleid
In dit artikel analyseren zij de definitieve regeling van het Kinderpardon en de jurisprudentie over die regeling. Door de steeds striktere toepassing van het meewerkcriterium worden 96% van de kinderen die een beroep op de regeling hebben gedaan, afgewezen. De hoogste bestuursrechter in Nederland, de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State, heeft uiteindelijk zelfs geoordeeld dat alleen ouders en kinderen die kunnen aantonen dat zij niet terug kúnnen keren naar hun land van herkomst in aanmerking komen voor verblijf op grond van de definitieve regeling van het Kinderpardon. Dit betekent in feite dat met het meewerkcriterium in de definitieve regeling van het Kinderpardon hetzelfde toetsingskader wordt gehanteerd als in het reeds bestaande buitenschuldbeleid. Het betekent ook dat de duur van het verblijf van kinderen in Nederland en het belang van die kinderen om dat verblijf in Nederland te kunnen voortzetten geen enkele rol speelt bij de beoordeling van aanvragen op grond van de definitieve regeling van het Kinderpardon.

In de uitzending van De Monitor erkent de Dienst Terugkeer en Vertrek dit probleem: "Nu is eigenlijk de situatie dat het Kinderpardon een beetje wordt uitgehold, want het idee van het Kinderpardon was dat we in Nederland gewortelde kinderen zouden beschermen. Maar dat komt dus niet van de grond door het meewerkcriterium. Dus die twee staan op gespannen voet met elkaar. Want er zijn geen landen die zich structureel verzetten tegen de terugkeer van hun eigen onderdanen wanneer zij dat zelf willen. Dus iedereen die meewerkt aan vertrek kan ook terug."

Kinderpardon controversieel
Op 21 februari 2017 nam de Tweede Kamer een motie aan om de definitieve regeling van het Kinderpardon te versoepelen, omdat de huidige regeling niet voldoet. Staatssecretaris Dijkhoff heeft de motie over het Kinderpardon niet uitgevoerd, omdat de motie volgens hem niet in overeenstemming is met het Regeerakkoord. De staatssecretaris vindt dat het aan een nieuw kabinet is om hierover beleid te maken. De Tweede Kamer heeft het Kinderpardon vervolgens controversieel verklaard waardoor er niet meer over dit onderwerp kan worden gedebatteerd. Intussen worden kinderen, die vanwege de lange duur van hun verblijf in Nederland onder het Kinderpardon hadden moeten vallen, uitgezet. Momenteel wordt in Den Haag onderhandeld over een nieuwe coalitie. Defence for Children stelt dat kinderen na vijf jaar verblijf in Nederland moeten kunnen blijven en roept de politici en onderhandelaars met klem op om -in afwachting van de te maken afspraken- geen gewortelde kinderen meer uit te zetten.