Een zorgwekkende trend doet zich voor in Latijns-Amerika, de Cariben en Noord-Amerika: de groeiende georganiseerde misdaad vergroot het risico op seksuele uitbuiting van kinderen. Deze conclusie werd duidelijk tijdens een bijeenkomst van meer dan 50 kinderrechtenverdedigers in San José, Costa Rica. De toename en verspreiding van georganiseerde misdaad, samen met toenemend geweld en de grotere mobiliteit van mensen in de regio, maakt kinderen steeds meer vatbaar voor seksuele uitbuiting en andere schendingen van kinderrechten.

San José Dialoog

Carrie van der Kroon vertegenwoordigde Defence for Children - ECPAT Nederland tijdens de San José Dialoog in Costa Rica over seksuele uitbuiting van kinderen in Latijns-Amerika, de Cariben en Noord-Amerika. Deze bijeenkomst bracht organisaties en overheden samen om de huidige stand van zaken te bespreken, goede voorbeelden uit te wisselen en nieuwe samenwerkingsmogelijkheden te verkennen om de uitdagingen het hoofd te bieden.

Van der Kroon: “Het migratiebeleid van de Verenigde Staten heeft een directe en enorme invloed op de veiligheid van kinderen in de regio. De beslissingen die president Biden vandaag neemt, hebben directe gevolgen voor de veiligheid van kinderen in de regio. We zien bijvoorbeeld dat collega’s in Belize en Guatemala de volgende dag al geconfronteerd worden met kinderen die gestrand zijn in hun landen, zonder de mogelijkheid om verder te gaan of terug te keren, en daardoor ten prooi vallen aan (seksueel) misbruik, geweld en uitbuiting.”

Trends en uitdagingen

Hoewel mobiliteit van mensen en migratie van alle tijden is, is het aantal families en kinderen op de vlucht enorm toegenomen de afgelopen jaren. Niet alleen jongens, maar ook meisjes zijn onderweg. Vaak onbegeleid. Hierdoor zijn zij extra kwetsbaar voor seksuele uitbuiting en misbruik.

ECPAT-organisaties in Centraal-Amerika signaleren dat meisjes en vrouwen onderweg vaak slachtoffer worden van seksueel misbruik en uitbuiting. Deze schokkende trend gaat gepaard met fysieke en psychologische gevolgen, zoals ongewenste zwangerschappen en seksueel overdraagbare aandoeningen. De daders zijn vaak overal te vinden, van medereizigers tot corrupte politie en grenswachten, en maken misbruik van de kwetsbaarheid en afhankelijkheid van kinderen op de vlucht. In Centraal-Amerika worden meisjes die de reis wagen daarom op pad gestuurd met anticonceptie.

De georganiseerde misdaad neemt toe en wordt steeds gewelddadiger. Zo worden kinderen gedwongen om deel te nemen aan criminele activiteiten en ingezet als menselijk schild voor smokkel en worden meisjes gedwongen om (seksuele) relaties te hebben met bendeleden. Dit geldt voor kinderen die migreren of op de vlucht zijn, maar ook die in al kwetsbare gemeenschappen wonen. Een andere alarmerende trend is dat kinderen die crimineel en seksueel worden uitgebuit door gangs steeds jonger zijn.

In landen waar georganiseerde misdaad en drugskartels al een probleem waren, zoals Mexico en Colombia, is de intensiteit en gewelddadigheid verder toegenomen. In andere landen, zoals Uruguay, Bolivia en Peru was georganiseerde misdaad voorheen minder opvallend aanwezig. De opkomst en wijde verspreiding van criminele activiteiten zoals wapenhandel, drugssmokkel en mensenhandel in deze landen heeft directe gevolgen voor de seksuele uitbuiting van kinderen. Bovendien maakt dit het werk van NGO’s steeds gevaarlijker en uitdagender.

Positieve ontwikkelingen

Er zijn ook lichtpuntjes te bespeuren. Organisaties in de regio bieden dagelijks juridische en psychologische ondersteuning aan kinderen en families die slachtoffer zijn geworden van misbruik en uitbuiting.

Zo zijn er bijvoorbeeld in Guyana inmiddels 14 Barnahus-centra, mede met ondersteuning van de Europese Unie. Een Barnahus, ook wel kinderhuis, biedt een veilige omgeving waar kinderen die slachtoffer zijn geworden van misbruik, geweld en uitbuiting hun verhaal kunnen doen op een kindervriendelijke manier, één keer. Alle betrokken professionals, waaronder politie, psychologen en medici, komen samen in het Barnahus, zodat het kind niet steeds opnieuw zijn verhaal hoeft te vertellen aan verschillende professionals.

Gestart door de ngo Childlink Ink met financiële steun van de EU, neemt de Guyaanse overheid nu zelf de verantwoordelijkheid om deze Barnahus te financieren. In Guyana heeft dit belangrijke gevolgen voor kinderen. Zo is er een toename in de meldingen door zowel jongens als meisjes, is er meer vertrouwen in het rechtssystemen waren er meer succesvolle vervolgingen.

Defence for Children Nederland pleit al langere tijd voor een soortgelijke aanpak in Nederland. Hierbij zijn alle voorzieningen voor goed onderzoek, behandeling en diagnostiek onder één dak beschikbaar, waarbij het kindvriendelijke aspect centraal staat.

Onze rol

Defence for Children Nederland werkt actief samen met organisaties in Brazilië en de Dominicaanse Republiek binnen het vijfjarig programma Down to Zero. Dit programma, medegefinancierd door het Ministerie van Buitenlandse Zaken, heeft als doel seksuele uitbuiting van kinderen te voorkomen en te bestrijden in deze landen.

De zorgwekkende trends en uitdagingen op het gebied van seksuele uitbuiting van kinderen vereisen gezamenlijke inspanning van overheden, organisaties en het maatschappelijk middenveld. Defence for Children Nederland blijft zich inzetten om de rechten en veiligheid van kinderen wereldwijd te beschermen en te bevorderen.

Meer informatie

• Down to Zero;
• Barnahus;