Recht op participatie van jongeren komt niet van de grond in Nederland
Op de bijeenkomst Kinderrechten in Beweging vandaag in Utrecht stelt Marc Dullaert, voorzitter van het Kinderrechtencollectief, dat de regering te weinig werk heeft gemaakt van kinder- en jongerenparticipatie. In Nederland is het recht op participatie nog steeds niet verankerd in de wet en geen onderdeel van beleid en praktijk, blijkt uit de online monitor Kinderrechten in Beweging die vandaag gelanceerd wordt.
Het VN-Kinderrechtencomité kijkt elke vijf jaar naar wat er goed gaat en wat beter kan voor de kinderen in Nederland. De overheid krijgt vervolgens adviezen over hoe de kinderrechten in Nederland te verbeteren zijn, zo ook over jongerenparticipatie. Maar hoe weten we of die adviezen opgevolgd worden en of er ook daadwerkelijk iets verandert?
Vanaf nu laat het Kinderrechtencollectief met de online monitor Kinderrechten in Beweging jaarlijks zien hoe ver de overheid is met het opvolgen van de adviezen van het VN-Kinderrechtencomité. Kinderrechten in Beweging brengt elk jaar de data en beleidsveranderingen van het afgelopen jaar in beeld. Het laat op tien thema’s zien waar beweging in zit en waar nog veel meer actie op moet worden ondernomen.
Neem bijvoorbeeld kinder- en jongerenparticipatie. Ieder kind heeft het recht zijn mening te geven over zaken die kinderen aangaan. Die mening moet serieus genomen worden. Dat staat in artikel 12 van het VN-Kinderrechtenverdrag. Toch is het in Nederland nog niet bij wet geregeld om kinderen verplicht te betrekken bij het tot stand komen van beleid dat hen aangaat. Wel zijn er enkele vormen van jongerenparticipatie op nationaal en decentraal niveau. Zoals bijvoorbeeld het Jongerenpanel Mentale Gezondheid en de Jongerenraad Digitalisering.
‘Er zijn wel enkele initiatieven vanuit de overheid, maar er zijn geen beloftes. Ik vind het onacceptabel dat jeugdparticipatie nog steeds niet wettelijk vastgelegd is in Nederland. Bovendien is het niet inzichtelijk of en hoe uitkomsten van bijvoorbeeld een jongerenpanel worden meegenomen in openbare besluitvorming’, zegt Marc Dullaert, voorzitter van het Kinderrechtencollectief. ‘Het vraagt politieke wil en wetten om jongeren ook echt structureel mee te laten denken over beleid dat hen aangaat, zoals jeugdzorg, armoedebeleid en onderwijs.’
Dat is in buurlanden beter geregeld. In Vlaanderen is bij wet vastgelegd dat kinderen en jongeren inspraak hebben op beleid dat hen raakt. De Vlaamse Jeugdraad is het officiële adviesorgaan van de Vlaamse Regering. Duitsland geeft sinds 2022 uitvoering aan een nationaal actieplan voor kinder- en jongerenparticipatie.
‘Nederland zegt dat kinder- en jongerenparticipatie belangrijk is, maar maakt het niet waar. Toekomstige regering, neem structureel de stem van kinderen en jongeren mee bij het maken van beleid dat hen raakt, neem een voorbeeld aan Vlaanderen en Duitsland’, aldus Dullaert.