De achtergrond
Ongedocumenteerde kinderen kunnen op dezelfde manier als alle andere kinderen in Nederland aanspraak maken op de in het Kinderrechtenverdrag opgenomen rechten. Dat betekent dat ook zij na hun geboorte in het bevolkingsregister moeten worden ingeschreven en ze recht hebben op een naam en een nationaliteit. De overheid moet hun identiteit, inclusief familiebetrekkingen, eerbiedigen. Als ongedocumenteerde kinderen in hun ontwikkeling worden bedreigd, hebben ze recht op bescherming en jeugdhulp. In Nederland heeft de overheid voorwaarden aan die hulp gesteld.
Het verdient aanbeveling om bij elke vorm van gezinsverandering (inclusief zwangerschap) contact op te nemen met een organisatie of advocaat voor advies.
Geboorteregistratie
Na de geboorte van een kind, moet een ouder binnen drie dagen aangifte doen bij de desbetreffende gemeente. Om geboorteaangifte te doen moet een ouder een geldige verblijfsvergunning en identiteitsbewijs overleggen. Het is voor ongedocumenteerde ouders dus niet mogelijk om geboorteaangifte van hun kind te doen. Wel biedt het Burgerlijk Wetboek de mogelijkheid aan ‘ieder die bij het ter wereld komen van het kind aanwezig is geweest’ om geboorteaangifte te doen, zoals de verloskundige.
Op basis van de verplichtingen uit artikel 7 van het VN-Kinderrechtenverdrag is de Staat verplicht zich in te zetten voor de registratie van de geboorte van een kind.
Tips:
1. Probeer via een organisatie of advocaat een afspraak met de gemeenteambtenaar te maken, waardoor u zonder problemen aangifte van de geboorte kan doen.
2. Probeer met de verloskundige vooraf af te spreken dat zij geboorteaangifte gaat doen bij de gemeente.
3. Als u een ID-document hebt bij familie in het buitenland (bijvoorbeeld een geboorteakte, ID-pasje of paspoort), vraag hen dan om een kopie of foto toe te sturen voorafgaand aan de geboorte.
Geboorteakte en inschrijving in het bevolkingsregister
Bij de geboorteaangifte krijgt een kind (tegen betaling) een afschrift van de originele geboorteakte en wordt het kind ingeschreven in het bevolkingsregister, ook wel bekend als de Basisregistratie Personen (BRP). Wanneer de ongedocumenteerde ouders getrouwd zijn of een geregistreerd partnerschap hebben, is er automatisch sprake van erkenning en zal zowel de naam van de vader als de moeder op de geboorteakte komen te staan. Wanneer de ouders niet getrouwd zijn en geen geregistreerd partnerschap hebben, zal de vader het kind moeten erkennen bij de gemeente, zie hiervoor onderstaand kopje ‘Erkenning door de vader’.
De ouders zullen een identiteitsbewijs moeten overleggen, dit mag ook een geldig buitenlands identiteitsbewijs zijn of een document dat aantoont dat de ongedocumenteerde ouders daadwerkelijk de ouders van het kind zijn. Als het ongedocumenteerde kind in Nederland is geboren en er is een Nederlandse geboorteakte opgemaakt, dan moet het kind binnen zes maanden in het bevolkingsregister worden opgenomen. De ouder zonder verblijfsvergunning hoeft niet in het bevolkingsregister te worden opgenomen.
Let op: ambtenaren van de burgerlijke stand hebben geen meldplicht. Hier bestaat soms (ook onder ambtenaren zelf) nog wel eens wat verwarring over.
