Staatloosheid

Eind 2020 heeft het VN-Mensenrechtencomité geoordeeld dat Nederland te weinig doet om het recht van kinderen om een nationaliteit te verwerven, te waarborgen. Een voorwaarde voor het verkrijgen van de Nederlandse nationaliteit is dat een kind staatloos is. Omdat Nederland kinderen vaak registreerde als ‘nationaliteit onbekend’ in plaats van ‘staatloos’ hadden deze kinderen geen toegang tot de speciale procedure waarmee staatloze kinderen de Nederlandse nationaliteit kunnen verkrijgen.

Dit is in strijd met internationale mensenrechten en wel omdat ieder kind, dus ook een ongedocumenteerd kind, het recht heeft om een nationaliteit te verwerven. Dit is onder andere bepaald in artikel 7 van het VN-Kinderrechtenverdrag, artikel 4 van het Europees Verdrag inzake nationaliteit en artikel 24 lid 3 van het Internationaal verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten. Daarnaast wordt in artikel 8 van het VN-Kinderrechtenverdrag expliciet bepaald dat de Staat het recht van het kind om haar of zijn identiteit te behouden, met inbegrip van nationaliteit, moet eerbiedigen. Het is de verantwoordelijkheid van de Staat om passende bijstand en bescherming te bieden, met name wanneer een kind anders staatloos is. Bij staatloosheid is er namelijk een verhoogd risico voor een kind om van bepaalde rechten uitgesloten te worden, omdat geen enkele Staat dan verantwoordelijkheid voor een kind neemt. Het verwerven van een nationaliteit is daarom cruciaal.