Een paar nachtjes in de cel
Uit de publicatie Een 'paar nachtjes' in de cel - 'Het Kinderrechtenverdrag en het voorarrest van minderjarigen in politiecellen' wordt duidelijk dat er op kinderrechtengebied nog veel verbeterd moet worden ten aanzien van de situatie van jongeren in de politiecel. Defence for Children heeft hier uitgebreid onderzoek naar gedaan. Belangrijkste conclusie is dat voor de duizenden minderjarigen die ieder jaar met de politie te maken krijgen en die een nacht of langer in een politiecel moeten blijven, wet, beleid en praktijk niet veel anders zijn dan voor volwassen verdachten. Dit is in strijd met het VN-Kinderrechtenverdrag. Als we het over kinderrechten hebben, wordt vaak niet in eerste instantie gedacht aan jongeren die in aanraking komen met het strafrecht; toch zijn zij juist in deze situatie extra kwetsbaar. Daarom ook stelt het VN-Kinderrechtenverdrag dat er voor minderjarigen aparte wet- en regelgeving dienen te zijn.
Het rapport doet aanbevelingen over hoe verbeteringen gerealiseerd kunnen worden.
Belangrijkste conclusies
- De wettelijke maximale termijn voor het verblijf van minderjarigen in politiecellen is met zestien dagen en vijftien uur veel te lang.
- Minderjarigen verblijven daarnaast in dezelfde cellen als volwassenen en worden veelal aangehouden en ook verhoord door politieambtenaren en officieren van justitie die daarvoor niet speciaal zijn getraind. In de fase van inverzekeringstelling worden alternatieven voor vrijheidsbeneming te weinig ingezet en blijven mogelijkheden voor de inzet van bemiddeling en herstelrecht onbenut.
- Gedurende de periode in de politiecel lopen minderjarigen een hoog risico om met intimidatie of geweld te worden geconfronteerd.
- Klachten gaan over koude cellen, te weinig eten, intimiderend optreden van de politie en onvoldoende begrijpelijke informatie over wat hun rechten zijn en wat er gaat gebeuren. Dit kan traumatische gevolgen hebben voor de betrokkenen.
- De toegang tot juridische bijstand moet direct beschikbaar en kosteloos zijn, maar rechtsbijstand is nog niet in alle zaken gratis beschikbaar.
- Een landelijk toetsingskader voor het verblijf van minderjarigen in politiecellen ontbreekt.
Signalen
Naar aanleiding van de signalen die bij Defence for Children binnenkwamen, is het onderzoek naar de positie en situatie van minderjarigen in de politiecel gestart. Onderzocht is of de Nederlandse wet, het beleid en de praktijk in overeenstemming zijn met het VN-Kinderrechtenverdrag. Kort samengevat is de uitkomst: er is nog veel te verbeteren om te zorgen voor een kindgericht beleid dat voldoet aan de normen van het Verdrag.
