Alleenstaande minderjarige vreemdelingen verdwijnen uit opvanglocaties van COA, waaronder de beschermde opvang voor slachtoffers van mensenhandel. Bestemming: onbekend. Naar aanleiding van Kamervragen vorig jaar heeft de toenmalige staatssecretaris twee onderzoeken ingesteld naar de verdwijning van tientallen minderjarige vreemdelingen, circa 250 per jaar: één naar de verdwijning van alleenstaande minderjarigen in het algemeen, en één specifiek naar verdwijningen van Vietnamese minderjarigen. Op 23 maart heeft de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid de uitkomsten hiervan gedeeld met de Tweede Kamer. De uitkomsten zijn schokkend. Defence for Children roept de staatssecretaris op verantwoordelijkheid te nemen voor deze verdwenen kinderen en grip op de situatie te krijgen voor deze bijzonder kwetsbare groep kinderen die bescherming nodig hebben.

Vermissing kinderen geen urgentie

Uit het onderzoek blijkt dat alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv) en in het bijzonder Vietnamese jongeren die vaker dan gemiddeld verdwijnen uit de opvang, de opvanglocatie met onbekende bestemming verlaten niet geïnteresseerd zijn in de uitkomst van de asielprocedure. De staatssecretaris benadrukt dat de keuze voor hen vrij is om vrijwillig te vertrekken uit de opvanglocatie en dat het volledig voorkomen van deze verdwijningen niet mogelijk is. Veel amv’s verdwijnen in de illegaliteit of zijn op doorreis in Europa. Hierdoor zou het moeilijk zijn voor de staat om zicht te krijgen op de (eind)bestemming van deze jongeren. De vermissing van deze kinderen blijkt volgens de onderzoeken vaak geen urgentie te krijgen van politie en jeugdbescherming. Terwijl deze kinderen zich in een bijzonder kwetsbare positie bevinden waarbij zij makkelijk ten prooi vallen van mensenhandelaren.

De overheid schuift verantwoordelijkheid van zich af

Wij betreuren de conclusie dat het moeilijk voor de overheid zou zijn om grip te krijgen op de situatie en hiermee de verantwoordelijkheid van zich afschuift. Er wordt terecht blijk gegeven van de noodzaak van internationale samenwerking om de verdwenen amv’s op te zoeken. Volgens Iara de Witte van Defence for Children is het van groot belang dat er internationaal stappen worden gezet. “Een goede samenwerking met de landen van herkomst en landen van doorreis is essentieel voor een effectieve oplossing. Dit lijkt nu grotendeels te ontbreken.” Voor de bescherming van deze kinderen binnen Nederland is het nieuw ontwikkelde protocol genoemd voor het opvolgen van vermissingen door politie en jeugdbescherming.  De Witte benadrukt dat het daarnaast van belang is dat er in Nederland een duurzame en concrete oplossing komt voor de kinderen zodat de jongere in ieder geval bij de leeftijd van 18 jaar weet waar zijn toekomst ligt en daarop voorbereid is.

Cultuursensitieve zorg nodig

Alleenstaande minderjarige vreemdelingen bevinden zich in een bijzonder kwetsbare positie door hun reis naar Europa, maar ook vanwege de uitzichtloosheid die de procedure met zich meebrengt of omdat een toekomst in het westen mooier voorgesteld wordt, en makkelijker te bereiken, dan in werkelijkheid. Mensenhandelaren zien hierin hun kans en uitbuiting en mensenhandel liggen hierbij op de loer. Defence for Children vindt het belangrijk dat de overheid dit probleem serieus neemt, cultuur-sensitieve zorg biedt en adequaat handelt bij een nieuwe verdwijning. Denk hierbij aan een samenwerking met Pacific Links, een Vietnamese stichting die zich inzet tegen mensenhandel.

Binnen het project Lost in Europe ondersteunt Defence for Children onderzoeksjournalisten met uitgebreide kennis en netwerken over vermiste vluchtelingenkinderen om zo tot bewustwording, onderzoek en oplossingen te komen. Vandaag besteedt Radio 1 bij programma Argos aandacht aan de verdwenen alleenstaande minderjarige vreemdelingen.

Meer informatie

• Onderzoek naar vertrek met onbekende bestemming van jongeren uit de COA-opvang  
• Vietnamese kinderen verdwijnen uit Nederlandse opvang
• Cijfers verdwijningen in Jaarbericht Kinderrechten van Defence for Children en UNICEF
• Project Los in Europe: vermiste vluchtelingenkinderen
• Meer over de Vietnamese stichting Pacific Links 
• Radio 1 Argos 'Staatssecretaris doet alsof verdwenen Vietnamese kinderen zijn gaan backpacken'