Meerderheid Tweede Kamer voor oplossing waterafsluiting gezinnen met kinderen
Een meerderheid van de Tweede Kamer wil dat gezinnen met kinderen voortaan niet meer worden afgesloten van water. Volgens de huidige afsluitregeling moeten kwetsbare consumenten, zoals bijvoorbeeld zwangere vrouwen, altijd toegang hebben tot water. Deze regeling merkt inwonende minderjarige kinderen echter niet aan als kwetsbare consumenten. Onbegrijpelijk, vindt Defence for Children, want kinderen, zeker kinderen in armoede, zijn zonder enige twijfel een kwetsbare groep. Zij zouden daarom nooit van water mogen worden afgesloten. Armoede belemmert de ontwikkeling van kinderen op verschillende manieren en daarnaast lopen kinderen door afsluiting grote gezondheidsrisico’s. Ze hebben bovendien geen enkele invloed op het al dan niet betalen van de waterrekening.
Tweede Kamer wil oplossing
Een meerderheid van de partijen in de Tweede Kamer wil dat kinderen voortaan ook als kwetsbare consumenten worden aangemerkt, blijkt uit de uitzending van Nieuwsuur van vandaag. Zo zegt Kamerlid Pieter Omtzigt: "Wat mij betreft horen kinderen tot de groep kwetsbare consumenten. Niet voldoende water brengt grote gezondheidsrisico's met zich mee, daarom is het belangrijk dat kinderen altijd toegang hebben tot water ondanks schulden van hun ouders.” Ook andere partijen zien mogelijkheden. D66 roept op tot een noodfonds om te voorkomen dat mensen in armoede worden afgesloten en de SGP wil een aparte regeling maken om gezinnen met minderjarige kinderen uit te zonderen van waterafsluiting.
Kinderombudsman en speciale VN-rapporteur
De uitlatingen van de Kamerleden volgen op de oproep van de Kinderombudsman en de speciale VN-rapporteur voor water en hygiëne. Zij stellen dat het niet langer mogelijk moet zijn dat huishoudens met kinderen worden afgesloten van water, omdat toegang tot water een fundamenteel kinderrecht is.
De speciaal rapporteur bij de VN op het gebied van het recht op water en hygiëne, Pedro Arrojo-Agudo, houdt zich vooral bezig met schoon drinkwater in ontwikkelingslanden, maar ziet zich gedwongen om de Nederlandse Staat aan te spreken op het afsluitbeleid. "Vanaf de eerste dag dat ik aantrad bij de VN, sta ik erop dat waterafsluitingen worden vermeden voor alle gezinnen die in armoede leven. Het is noodzakelijk dat de samenleving een minimum hoeveelheid water garandeert door het als een mensenrecht te beschouwen."
Afsluiten van water
In Nederland worden gezinnen met kinderen afgesloten van water als hun ouders de waterrekening niet hebben betaald. Dit is in strijd met kinderrechten en mensenrechten die zijn vastgelegd in het VN-Kinderrechtenverdrag en het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Kinderen kunnen er niets aan doen dat hun ouders de rekening niet kunnen betalen. Toch weigeren de Nederlandse Staat en publieke waterbedrijven te stoppen met de afsluiting van gezinnen met kinderen van water. In Nieuwsuur is het schrijnende verhaal van Mariska Schols te zien. Zij werd met haar gezin afgesloten van water: "Het was of de huur betalen, of de waterrekening.”
Rechtszaak
Defence for Children pleit er al jaren voor om de huidige afsluitregeling te herzien. Gezinnen met kinderen zouden te allen tijde toegang tot schoon drinkwater moeten hebben. Daarom daagden we met het Nederlands Juristen Comité voor de Mensenrechten (NJCM) de Nederlandse Staat en publieke waterbedrijven Dunea N.V. en PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland N.V. in 2020 voor de rechter. We vinden dat er andere mogelijkheden zijn voor de waterbedrijven en de Staat om ervoor te zorgen dat ouders de rekening betalen, zonder daarbij de rechten van kinderen te schenden.
Hoger beroep
Bij vonnis van 6 april 2022 oordeelde de rechtbank dat het niet per definitie onrechtmatig is als gezinnen met kinderen van het drinkwater worden afgesloten wanneer ouders de waterrekening niet kunnen betalen. Defence for Children en het NJCM zijn in hoger beroep gegaan tegen deze uitspraak. We kunnen ons niet vinden in de overwegingen van de rechtbank. De Staat en waterbedrijven Dunea en PWN dienden hun reacties op ons hoger beroepschrift medio februari 2023 in. De zitting in het kader van het hoger beroep is nog niet bekend.