Stop waterafsluiting bij kinderen
8 Jul 2020
Mariëlle Bahlmann
Juridisch adviseur Jeugdrecht
Scroll down
Scroll down
Mariëlle Bahlmann
Juridisch adviseur Jeugdrecht
Toegang tot drinkwater is een kinderrecht dat is vastgelegd in het VN-Kinderrechtenverdrag. Ieder kind heeft voldoende drinkwater nodig om te kunnen leven en om zich gezond te kunnen ontwikkelen. Toch zijn er in Nederland kinderen bij wie er thuis geen water uit de kraan komt. Dit komt omdat het huidige beleid het mogelijk maakt dat waterbedrijven gezinnen met kinderen van het water afsluiten als de ouders de waterrekening niet kunnen betalen. Kinderen worden in het afsluitbeleid niet aangemerkt als kwetsbare consumenten voor wie een verbod op afsluiting geldt. Dit is in strijd met het VN-Kinderrechtenverdrag.
Wanneer kinderen worden afgesloten van het water heeft dat een enorme impact op hun leven. Dit blijkt bijvoorbeeld uit het verhaal van een vader die ik onlangs sprak. Hij vertelde dat zijn gezin, bestaande uit zijn vrouw en een baby, drie maanden lang van het water was afgesloten. De vader vertelde dat het lastig was om een normaal gezinsleven te leiden zonder toegang tot water uit de kraan. Zo was het niet mogelijk om de baby vaak genoeg te wassen en was er onvoldoende water om te drinken en te koken. Ook was het lastig om het huis schoon te maken en de wc door te trekken. Iedere dag liep deze vader met twee jerrycans een paar kilometer naar een tankstation om water voor zijn gezin te halen. Dat waterafsluiting een grote impact heeft op het leven van kinderen, werd ook bevestigd in een gesprek dat ik had met een hulpverlener. Zij vertelde dat waterafsluiting gepaard gaat met schaamte bij kinderen. Zij kunnen zich niet wassen, wat zeker voor pubers heel vervelend is. Ook durven kinderen geen vriendjes en vriendinnetjes mee naar huis te nemen als er thuis geen water uit de kraan komt. Ze schamen zich.
Waterafsluiting heeft niet alleen een enorme impact op het dagelijkse leven van kinderen, het is bovenal in strijd met de rechten van de kinderen die zijn vastgelegd in het VN-Kinderrechtenverdrag. De Nederlandse overheid heeft op basis van het VN-Kinderrechtenverdrag de plicht om het belang van kinderen voorop te stellen bij het maken en uitvoeren van beleid. Dat is niet gebeurd bij het opstellen en uitvoeren van het huidige afsluitbeleid dat waterbedrijven toestaat om gezinnen met kinderen van het water af te sluiten. Als kinderen worden afgesloten van het water is dat in strijd met hun recht op toegang tot drinkwater. De toegang tot drinkwater mag niet afhangen van het betaalgedrag van de ouders.
Dat toegang tot voldoende schoon drinkwater een kinderrecht is, betekent overigens niet dat water gratis moet zijn. Maar de betaling en de levering zijn te splitsen. Een mogelijke oplossing zou dan ook zijn om de watervoorziening beschikbaar te houden in het geval er kinderen in het geding zijn, terwijl de vordering van het drinkwaterbedrijf op de ouders blijft bestaan. Dit gebeurt immers ook al bij kwetsbare consumenten met ernstige gezondheidsrisico’s die anders zouden worden afgesloten.
Waterafsluiting van gezinnen met kinderen is ingrijpend, risicovol en ontkent het recht op water van het kind. Eerder hebben wij de overheid geadviseerd het afsluitbeleid zodanig aan te passen dat kinderen worden aangemerkt als kwetsbare consument voor wie een verbod op afsluiting geldt. Daar heeft de overheid helaas geen gehoor aan gegeven. Daarom zijn wij deze week, samen met het Nederlands Juristen Comité voor de Mensenrechten, een rechtszaak gestart waarin we de rechter vragen een verbod uit te spreken op het afsluiten van gezinnen met kinderen van het water. Op die manier willen wij er alsnog voor te zorgen dat alle kinderen in Nederland gebruik kunnen maken van hun recht op toegang tot voldoende zuiver drinkwater.