Dag tegen Kinderarbeid: coronacrisis vergroot risico arbeidsuitbuiting
Voor het eerst in twintig jaar wordt een toename in kinderarbeid verwacht, die te wijten is aan de coronacrisis. Dat melden UNICEF en de International Labour Organization (ILO) op 12 juni, op de Internationale Dag tegen Kinderarbeid. Zij roepen op om kinderen, nu meer dan ooit, te beschermen tegen kinderarbeid. De gezondheidspandemie en de daaropvolgende economische en arbeidscrisis heeft een enorme invloed op de levens van mensen en hun inkomsten. De Verenigde Naties geven aan dat 42-66 miljoen kinderen door de economische en sociale crisis in extreme armoede terecht zullen komen dit jaar. In 2019 leefden al 386 miljoen kinderen wereldwijd in extreme armoede. Door het wegvallen van inkomen, zijn miljoenen kinderen nog kwetsbaarder voor kinderarbeid om hun families te onderhouden.
Er zijn al wereldwijd 152 miljoen kinderen betrokken bij kinderarbeid, waarvan maar liefst 72 miljoen gevaarlijk werk doen. Deze kinderen lopen nu nog meer risico om onder slechtere omstandigheden, nog harder en langer te werken, geeft de ILO aan. Meisjes zijn in het bijzonder kwetsbaar om nu ingezet te worden in de landbouw, informeel werk en huishoudelijk werk en daarbij lopen zij een groter risico op seksueel geweld en gendergerelateerd geweld.
Ook in Europa en Nederland
Het Europese Comité van Sociale Rechten van de Raad van Europa concludeerde in 2019 dat ondanks het feit dat veel Europese landen wetgeving hebben tegen kinderarbeid, er nog steeds een significant aantal kinderen illegaal werkt op ons continent. Het gaat veelal om gevaarlijk werk dat wordt uitgevoerd door jongeren, in de landbouw en in het huishoudelijk werk, dat vaak informeel is en binnen families plaatsvindt. Het is daarom moeilijk zicht er op te krijgen. In de ergste gevallen gaat het om seksuele uitbuiting van kinderen en criminele uitbuiting van kinderen, waarbij kinderen door volwassenen bijvoorbeeld gedwongen worden te stelen, drugs rond te brengen of (andere) strafbare feiten te plegen. Dit gebeurt ook in Nederland, en het bewustzijn groeit nu op middelbare scholen dat deze leerlingen slachtoffer zijn van criminele netwerken.
Seksuele uitbuiting
De seksuele uitbuiting van kinderen is aangemerkt als een van de ergste vormen van kinderarbeid. Het is op dit moment nog lastig aan te geven of de pandemie en de daarop volgende financiële stress en armoede leiden tot meer seksuele uitbuiting van kinderen, maar dit is zeker denkbaar. Defence for Children – ECPAT ontvangt uit verschillende landen zorgwekkende signalen, zoals het op bestelling thuisbezorgen van meisjes in Brazilië en kinderen die migrant zijn in India die nu (opnieuw) worden verhandeld door mensenhandelaren. In Nederland worden sinds de coronacrisis minder zaken van seksuele uitbuiting van kinderen gemeld. Dit betekent niet dat het probleem minder is, wel dat het door de coronacrisis nog moeilijker is om grip te krijgen op wat er gebeurt en dat het oponthoud oplevert in het werk van politie, justitie en zorgprofessionals.
Niet al het werk is kinderarbeid
Anders dan activiteiten die kinderen helpen zich te ontwikkelen, zoals een bijbaantje of het helpen met taken in en om het huis, is er sprake van kinderarbeid als het conflicteert met scholing van kinderen en kinderarbeid is schadelijk voor de fysieke, mentale, sociale en/of morele ontwikkeling van kinderen. Het is daarom vastgelegd in het VN-Kinderrechtenverdrag (artikel 32) en in de ILO-Verdragen 182 en 138 wanneer het gaat over de ergste vormen van kinderarbeid en minimumleeftijden voor werk. Ook de Duurzame Ontwikkelingsdoelen stellen in doel 8.7: alle vormen van kinderarbeid gestopt te hebben in 2030. In Europa gelden daarnaast het Europees Sociaal Handvest, het Verdrag aangaande Actie tegen Mensenhandel en de Lanzarote Conventie aangaande seksuele uitbuiting en seksueel misbruik.
Defence for Children – ECPAT zet zich al jaren in tegen seksuele uitbuiting van kinderen, samen met andere partijen zetten we ons in bijvoorbeeld Down to Zero en Girls Advocacy Alliance in om ervoor te zorgen dat lokale actoren goed samenwerken om kinderen te beschermen tegen seksuele en andere vormen van uitbuiting. Daarnaast om ervoor te zorgen dat er inzicht is in wat er speelt en dat zaken van kinderen goed worden opgevolgd. Onze Kinderrechtenhelpdesk is bereikbaar voor vragen aangaande alle vormen van uitbuiting van kinderen.