Scroll down
Marieke en Christiaan zijn de ouders van Kamil (12). Kamil heeft een meervoudige beperking. In 2015 hebben ze daarom een Samen naar School klas opgericht, genaamd de Kanz klas. Deze klas is onderdeel van de reguliere Montessorischool in Heerhugowaard. Deze school bevindt zich in de wijk waar het gezin woont. Daardoor kunnen ze lopend naar school. Naast Kamil zitten er nog vijf andere kinderen in de klas met een meervoudige beperking. In de Samen naar School klas ontvangen zij onderwijs en zorg op maat. Maar er zijn ook aansluitmomenten met reguliere klassen. Zo spelen ze samen buiten met de andere kinderen, doen mee met het kringgesprek en de muziekles. Voor de kinderen uit de Samen naar School klas, hun ouders en de andere kinderen uit de school is deze Kanz klas niet meer bijzonder, maar onderdeel geworden van de school.
De Kanz klas doet Kamil goed. Dat is vooral te merken op sociaal-emotioneel en motorisch vlak. Door met leeftijdsgenoten in contact te komen die zich op een ander niveau ontwikkelen, ziet hij voorbeelden waar hij zich aan kan optrekken. In het speciaal onderwijs zou hij bij kinderen in de klas zitten met vergelijkbare ontwikkelingsniveaus. Marieke vertelt: “wanneer hij hier op het schoolplein iets van een andere leerling afpakt, dan wordt hij gecorrigeerd door die leerling. Daar leert hij enorm van. Het lijkt of hij daardoor iets minder kwetsbaar wordt. Hier is hij één van de kinderen. Hij moet gewoon meedoen en wordt daarin ook niet ontzien. Zijn zelfvertrouwen groeit. Het doel van het onderwijs dat hij volgt is om hem zo veel mogelijk inzicht te geven in de wereld om hem heen. Want hoe meer hij begrijpt van wat er om hem heen gebeurt, hoe zelfstandiger hij wordt.”
In de Samen naar School klas wordt onderwijs gegeven volgens de leerlijnen van het speciaal onderwijs. Gek genoeg moesten de leerlingen van de Kanz klas tot twee jaar geleden uit hun leerplicht ontheven worden om in de klas te mogen. De klas was officieel een dagbestedingsgroep. Het onderwijs dat wel degelijk werd gegeven door een bevoegde leerkracht werd niet erkend. Doordat de kinderen uit hun leerplicht ontheven werden, kon geen aanspraak gemaakt worden op hun onderwijsbudget. Het onderwijs moest dus bekostigd worden uit de zorgbudgetten van de leerlingen. Twee jaar geleden zijn met het samenwerkingsverband en het schoolbestuur unieke afspraken gemaakt waardoor de klas formeel erkend kon worden binnen het onderwijssysteem. Alle leerlingen werden weer leerplichtig.
<tekst gaat door onder de video>
Marieke en Christiaan, de ouders van Kamil (12) die een meervoudige beperking heeft. In 2015 hebben ze een Samen naar School klas opgericht, zodat Kamil naar een reguliere school in de buurt kan. Bekijk de video voor hun verhaal.
De officiële erkenning van het onderwijsprogramma van de Kanz klas zorgde er ook voor dat de Inspectie van het Onderwijs in beeld kwam. Vanwege de uitzonderlijke constructie kwamen een inspecteur van het regulier en van het speciaal onderwijs langs om te kijken of het onderwijs wel aan alle standaarden voldeed. Er zijn gesprekken gevoerd en ze hebben in de klas gekeken en alle plannen doorgespit. De beoordelingen van het pedagogisch klimaat, veiligheid en onderwijsaanbod waren heel positief. Op organisatorisch en bestuurlijk niveau was het alleen lastig, omdat er nog geen richtlijnen bestaan voor deze constructie. Daarom zou formeel gezien een onvoldoende gegeven worden. Maar dat vonden de inspecteurs geen recht doen aan de situatie, dus hebben ze die aspecten uit het rapport gehaald. Marieke: “Ze dachten echt mee. We zijn erg blij met de goede beoordeling. Daarmee krijgen wij erkenning voor het onderwijsaanbod dat we hebben gecreëerd."
De andere Samen naar School klassen in Nederland hebben helaas nog niet eenzelfde regeling met het samenwerkingsverband en het schoolbestuur. Voor hun leerlingen geldt dat ze uit de leerplicht ontheven worden om onderwijs te ontvangen, betaald uit hun zorgbudgetten. De Tweede Kamer riep de regering in maart 2020 op om initiatieven zoals de Samen naar School klas te erkennen als officieel onderwijsprogramma. Op die manier kunnen alle Samen naar School klassen hun onderwijs gaan bekostigen met de onderwijsbudgetten van hun leerlingen. Hoewel Marieke en Christiaan dit al kunnen, zou het een bevestiging zijn van deze vorm van inclusief onderwijs. Marieke: “Voor ons was het pionieren. De school moet het aandurven. Het is enorm veel geregel. Steeds weer je verhaal vertellen en overtuigen. Officiële erkenning zou dat onnodig maken.”
In aanloop naar het debat over de evaluatie van de Wet passend onderwijs in de Tweede Kamer op 16 november vragen we met JongPIT en FNO een maand lang aandacht voor inclusief onderwijs. Dagelijks delen we verhalen en perspectieven over de ervaringen met passend onderwijs en wat inclusief onderwijs betekent voor schoolleiders, docenten, zorgcoördinatoren, ouders kinderen en jongeren.