Gezamenlijke verklaring VN-Kinderrechtencomité en VN-Vrouwencomité op Wereldmeisjesdag
Het VN-Kinderrechtencomité en VN-Vrouwencomité spreken zich voor het eerst gezamenlijk uit op Wereldmeisjesdag op 11 oktober. In de gezamenlijke verklaring roepen de twee Comités staten op om de rechten van meisjes beter te beschermen én te bevorderen door te zorgen voor volledige naleving van hun verplichtingen. Zowel onder het VN-Kinderrechtenverdrag als het VN-Vrouwenverdrag. Beide Comités hebben deze voor staten in hun verklaring nogmaals op een rijtje gezet. De gemeenschappelijke verklaring komt enkele maanden vóór de 30e en 40e verjaardag van het VN-Kinderrechtenverdrag en het VN-Vrouwenverdrag. Deze twee VN-Verdragen vormen de hoeksteen van de rechten van meisjes. De Comités zijn verheugd over de vooruitgang die is geboekt bij de verwezenlijking van de rechten van meisjes.
Uitdagingen bij tegengaan gendergerelateerd geweld
Wereldwijd bestaan er aanzienlijke uitdagingen bij de bescherming van fundamentele rechten en vrijheden van meisjes. Zij worden geconfronteerd met schadelijke praktijken die uniek zijn voor hun leeftijd en geslacht. Elk jaar worden ongeveer 12 miljoen meisjes onder de 18 jaar uitgehuwelijkt; minstens 200 miljoen van de meisjes en vrouwen zijn onderworpen aan meisjesbesnijdenis. Vrouwen en meisjes vertegenwoordigen 94% van de slachtoffers die worden verhandeld voor seksuele uitbuiting. In veel landen neemt na conflict het aantal vrouwen en meisjes dat gedwongen wordt om seks te verkopen toe. In conflictgebieden rekruteren of ontvoeren gewapende groepen meisjes en vrouwen voor gedwongen huwelijken, huiselijk werk en mensenhandel voor seksuele doeleinden en uitbuiting. Zelfs buiten perioden van crisis, vertegenwoordigen meisjes ongeveer 77% van de gedetecteerde kinderen die worden verhandeld. Meisjes lopen bijna 2,5 keer zoveel kans op schooluitval wanneer ze in conflictsituaties opgroeien. Wereldwijd maakt een op de tien meisjes het basisonderwijs niet af.
Discriminatie
De dubbele last van discriminatie, in verband met leeftijd en geslacht/gender, weerhoudt meisjes en vrouwen ervan hun rechten te vervullen, beslissingen te nemen en gelijkheid te ervaren. Tijdens de adolescentie worden genderongelijkheden groter en worden manifestaties van discriminatie, ongelijkheid en stereotypen tegen meisjes vaak intensiever, wat zelfs leidt tot verergerde schending van hun rechten. Adolescente meisjes worden onevenredig getroffen door mensenrechtenschendingen als gevolg van diepgewortelde genderongelijkheid, discriminerende gendernormen en stereotypen, ongelijke machtsverhoudingen en de lagere waarde die aan meisjes wordt toegekend in veel samenlevingen. Hierdoor zijn meisjes kwetsbaarder voor kinderrechtenschendingen. Zo lopen adolescente meisjes het grootste risico op verkrachting of gedwongen seks bij intieme partnerrelaties.
Gender als overstijgend thema
Het bereiken van gendergelijkheid is geen doel op zich. Zo staat gendergelijkheid centraal in de verbintenissen van de lidstaten die zijn vastgelegd in de Agenda voor duurzame ontwikkeling 2030. Met name doel vijf van de Sustainable Development Goals (SDG) over gendergelijkheid is overstijgend: gelijkheid en participatie van meisjes zijn voorwaarden om alle andere SDG-doelen te behalen. In de VN-Verklaring hebben beide Comités verklaard dat schadelijke praktijken en geweld tegen meisjes diepgeworteld zijn in discriminerende sociale opvattingen. Zo worden meisjes op basis van stereotype rollen als minderwaardig beschouwd. Specifieke aandacht, focus en acties zijn nodig om geweld en discriminatie van alle meisjes aan te pakken en hun rechten te realiseren. Daarom roepen de Comités staten op om maatregelen te nemen, onder meer door:
- Volledig te voldoen aan verplichtingen van het VN-Kinderrechtenverdrag en het VN-Vrouwenverdrag en hun voorbehouden bij deze VN-Verdragen in te trekken.
- Vast te stellen van leeftijdsgevoelige en gendertransformatieve benaderingen en het implementeren van beleid en wetgeving gericht op meisjes.
- Meenemen en benoemen van de specifieke behoeften van meisjes bij het ontwikkelen van wetgeving, beleid, budgetten en programma's.
- Luisteren naar meisjes van alle leeftijden.
- Zorgen voor toegang tot volledig, inclusief, gratis, veilig, kwaliteitsvol en verplicht onderwijs tot het middelbaar niveau, toegang tot alle onderwijsniveaus en de beschikbaarheid van beroepsopleiding.